Şerh kavramı hukuki anlamda basit bir şekilde tanımlanacak olursa, yapılacak olan bir işleme kısıtlayıcı bildirim olarak tanımlanabilmektedir. Daha detaylı olarak şerh nedir sorunun cevabı olarak ise tapu evrakında belli başlı sınırlandırmaların ve kısıtlamaların olduğu yazılara şerh denmektedir.
Özellikle hukuk, emlak ve tapu işlemlerinin önemli sürecini kapsayabilen şerh kararları, bir mülkün hak sahipliğine belirli sınırlamaların gelmesi anlamını taşır. Her mülk sahibi haklarını en iyi şekilde korumak ve zararını en aza indirgemek ister. Şerh kararları, taşınamaz mülk tapusuna sahip olan kişilerin kendi hakları doğrultusunda kısıtlama kararları getirebilmektedir. Bu şerh kararları hem mülk sahibinin haklarını korurken hem de mülkün tapusu üzerinden yapılacak olan işlemleri kısıtlar. Bu kısıtlama işlemleri ile mülkü satın almak isteyenler kısıtlı kullanabilme hakkına sahip olur aynı zamanda üstünde herhangi bi hukuki yaptırım ve ya işlem uygulatamazlar. Tapu şerhleri birden çok özellikli durumlar için uygulanabilir. Başlıca uygulanan tapu şerhleri durumları ise şöyledir;
• Önalım hakkı – Şufa
• Geri alım hakkı – Vefa
• Aile konutu şerhi
• Satış vaadi
Tapu Şerhi Nasıl Konulur?
Tapuya şerh koyma işlemleri genellikle tapunun sahibi, alacaklı olan kişi ya da davalı başta olmak üzere hak talep edebilecek kişiler tapu şerhi işlemleri için yetkili mercilere başvuruda bulunabilir. Bunun yanı sıra, tapu şerhi işlemleri borçlu olan kişi ve alacaklı olan arasındaki anlaşmazlıklar sonucunda yapılır. Bu yasal düzenlemeleri yapacak olan kişilere vekaletname verilmesi, bazı hukuki kararların danışılması ve belirli bir miktarda ödeme yapılması gerekir. Herhangi bir taşınamaz mülk için şerh koymak, belirli bir süre aralığını da beraberinde getirir. Bu süre boyunca hak sahiplerinin kafasında en çok soru işareti yaratan konulardan biri de “tapu şerhi kaç yıl geçerli” olacaktır sorusudur. Alacaklı, borçlu durumuna göre ya da şerh durumlarına göre bu süre değişkenlik gösterse de bu süre genellikle şerh talebi onaylandığında şufa, vefa ve iştira haklarında en çok 10 yıl, gayrimenkul satış vaadinde ise 5 yıl olarak geçerliliğini korumaktadır.
Tapu Şerhi Sorgulama Nasıl Yapılır?
Tapu şerhi yaptırıldığı zaman, şerhin kalan süresini, durumunu öğrenmek için tapu şerh sorgulama yapılmaktadır. Bu sorgulama Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün Tapu Bilgileri Sorgulama Sistemi’nden online bir şekilde yapılabilmektedir. Sisteme giriş için öncelikle bir e-devlet hesabınızın olması ve kimliğinizi doğrulamanız gerekmektedir. Daha sonra karşınıza çıkan yönergeleri takip ederek, ilgili sorgulama ekranına ulaşabilirsiniz.
Tapu Şerhi İçin İstenen Belgeler
Tapu şerhi kararları önemli emlak ve hukuki süreçleri içerdiği için şerh kararlarına mutlaka istenilen belgeler tam olacak şekilde hazırlanmalıdır. Bu belgeler hem mülkün belgeleri hem de hak sahibinin bilgilerini içerek şekilde olmalıdır. Belgelerin tamlığından emin olunduktan sonra Tapu ve Kadastro Müdürlüğü’ne başvuru yapılmaktadır. Sürecin farklı işlemesi durumunda istenilen belgelerde değişiklik olabilse de genellikle talep edilen belgeler şu şekildedir;
• Tapu şehrini talep ettiğini gösteren dilekçe
• Başvuru yapacak olan kişiye ait vukuatlı nüfus kayıt örneği
• T.C. nüfus cüzdanı
• Bina tapuları için gereken Zorunlu Deprem Sigortası (DASK)
• Vesikalık fotoğraf
• Aile konutlarının şehri için gerekli olan evlilik cüzdanı ve konutun durumuna dair kanıt niteliği taşıyan muhtarlık belgesi
• Şufa şerhi için işlemde bulunacak olan tüzel kişilerin yetkisini gösteren belediyeden alınmış belge
• Şufa ve vefa şerhleri için gerekli olacak noter onaylı sözleşme
Tapu şerhi kararı eğer kaldırılmak istenirse, hak sahibinin ancak yetkili mahkemeye onay verdiği beyanından sonra şerh kalkabilir. Bu işlem için taraflardan birinin dava açması gerekir. Eğer hak sahibi kişi şerh kararının bozulmasına onay vermezse karar bozulamaz. Dava için yetkili kişilere vekaletname verilerek davanın seyrine, durumuna ve anlaşmazlıklara göre belirli fiyat alınabilir ve davanın durumu belirlenebilir.
Devre mülk kiralayarak ya da satın alarak yazın tatilin keyfini çıkarmak için Tatil Evleri Antalya sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
